Povećanje urbane vegetacije za 30% moglo bi da spreči više od trećine svih smrti izazvanih toplotom. To bi značilo spašavanje do 1,16 miliona života širom sveta u periodu od 2000. do 2019. godine, pokazuje dvodecenijska studija modeliranja uticaja povećanja zelenila u više od 11.000 urbanih sredina, prenosi Science Daily.

Najveće smanjenje smrtnosti u gradovima južne i istočne Azije i istočne Evrope

Studiju je predvodio profesor Juming Guo sa Univerziteta Monaš i objavljena je u časopisu The Lancet Planetary Health. Pokazala je da povećanje nivoa vegetacije za 10%, 20% i 30% može:

• smanjiti globalnu prosečnu temperaturu tokom toplih sezona (ponderisanu prema broju stanovnika) za 0,08°C, 0,14°C i 0,19°C;

• sprečiti 0,86, 1,02 i 1,16 miliona smrti, odnosno 27,16%, 32,22% i 36,66% svih smrti povezanih s toplotom od 2000. do 2019. godine.

Na efekat povećanja vegetacije na broj spasenih života utiču različite klimatske zone, nivo postojećeg zelenila, socijalno-ekonomski status i demografske karakteristike.

Najveće smanjenje smrtnosti povezane s toplotom zabeleženo bi bilo u urbanim sredinama južne Azije, istočne Evrope i istočne Azije.

Značaj zelenih površina

Cilj studije bio je da proceni potencijalno smanjenje globalne smrtnosti izazvane toplotom povećanjem zelenih površina tokom toplih sezona u periodu od 2000. do 2019. godine, u 11.534 urbana područja. Veza između temperature i smrtnosti analizirana je na osnovu podataka iz 830 lokacija u 53 zemlje, a rezultati su ekstrapolirani na svako urbano područje.

Iako se povećanje zelenila već predlaže kao mera za ublažavanje uticaja toplotnih talasa, profesor Guo navodi da je “ovo prva studija modeliranja koja procenjuje i rashladne i modifikujuće efekte zelenila, pružajući sveobuhvatniju procenu njegovih koristi u smanjenju smrtnosti povezane s toplotom”.

– Ovi nalazi pokazuju da očuvanje i širenje zelenih površina može biti potencijalna strategija za snižavanje temperature i ublažavanje negativnih zdravstvenih posledica izloženosti toploti – kaže Guo.

Izloženost toploti predstavlja ozbiljnu pretnju po javno zdravlje

Izloženost toploti predstavlja ozbiljnu pretnju po javno zdravlje i u porastu je zbog klimatskih promena. U periodu 2000 – 2019. godine, toplotna izloženost bila je povezana sa 0,5 miliona smrti godišnje, što čini 0,91% globalne smrtnosti.

Prema procenama profesora Guoa, tokom perioda 2090 – 2099. pod najekstremnijim scenarijima globalnog zagrevanja, procenat smrti izazvanih toplotom mogao bi da poraste sa 2,5% u severnoj Evropi do 16,7% u jugoistočnoj Aziji.

Istraživanja pokazuju da zelenilo ima rashladni efekat na temperaturu, kroz senčenje površina, odbijanje sunčevog zračenja i isparavanje iz tla i biljaka, što podstiče kruženje vazduha i snižava temperaturu okoline. To direktno smanjuje izloženost populacije toploti i time smanjuje smrtnost povezanu s njom.

Profesor Guo dodaje da novija istraživanja pokazuju i da zelenilo može da modifikuje rizik od smrti izazvane toplotom, verovatno zahvaljujući faktorima poput boljeg mentalnog zdravlja, većeg društvenog angažmana, fizičke aktivnosti i smanjenja zagađenja vazduha.

Skoro 400.000 spašenih života u Evropi

Istraživači su koristili podatke iz mreže Multi-Country Multi-City (MCC) Collaborative Research Network, osnovane 2014. godine radi proučavanja povezanosti između ekoloških faktora stresa, klime i zdravlja širom zemalja i regiona.

U ovoj studiji, svakodnevni podaci o smrtnosti i vremenskim uslovima prikupljeni su iz 830 lokacija u 53 zemlje. Nivo zelenila je meren pomoću Indeksa unapređene vegetacije (EVI), satelitskog indeksa razvijenog na osnovu slika koje prikuplja NASA-in satelit Terra. „Urbana oblast“ definisana je kao područje sa najmanje 1.500 stanovnika po km² i ukupno preko 50.000 stanovnika.

Ako bi se nivo vegetacije povećao za 30%, prosečan broj spašenih života u periodu 2000 – 2019. po regionima bio bi: